Mijn werkwijze laat zich het best vertellen aan de hand van deze foto:
Aan de oever van een meer in Noord-Engeland (Lake District) trof ik een kunstwerk aan. Er is een groot rotsblok, dat gekliefd is. Twee labyrinten zijn tevoorschijn gekomen; ze weerspiegelen elkaar, zo lijkt het. Ze weerspiegelen ook het water, waar ze in liggen. Doordat ze in dat water liggen veranderen ze ook de stroom van datzelfde water.
Geschoold in de Jungiaanse psychologie en de psychosynthese werk ik veel met innerlijke beelden, met imaginatie. Het labyrint, als symbool van onze innerlijke weg. De gekliefde steen, waardoor die labyrinten a.h.w. ont-dekt worden. Het zouden fossielen kunnen zijn. De stenen liggen in het water: het levenssymbool bij uitstek. Ze doen ook iets in dat water: ze verleggen de stroom.
En dat doet weer denken aan dat mooie lied dat Bram Vermeulen ooit zong:
Ik heb een steen verlegd in een rivier op aarde
Het water gaat er anders dan voorheen
De stroom van een rivier houd je niet tegen
Het water vindt er altijd een weg omheen.
Vanzelf ontstaat in eerbied de afstemming, de uitnodiging om, vooral goed kijkend en meer nog: luisterend iets op te delven van ieders unieke levenspad. Elk mens heeft zijn/haar eigen levenspad te gaan, met wegen en omwegen, liefde en rouw, obstakels en kruip-door-sluip-door weggetjes. Soms ook in doolhoven: in wanhoop zoekend naar het juiste pad. In het centrum aangekomen blijkt dat doolhof toch een labyrint te zijn! Er is een weg die weer naar buiten leidt. De levenspaden zijn uniek, de levensthema’s zijn juist universeel.
Levensvragen zijn trage vragen. Het zijn vragen die aandacht nodig hebben. Geen antwoord.